5 sposobów na poprawę płynności mówienia w języku obcym

„Dużo rozumiem, ale nie mówię”, „mam blokadę przed mówieniem”, „bardziej dukam, niż mówię” – brzmi znajomo? Dla wielu ludzi tak. Umiejętność mówienia w języku obcym jest jedną z trudniejszych, ale i ważniejszych sprawności językowych. Co zatem zrobić, aby przełamać blokadę i systematycznie zwiększać płynność własnych wypowiedzi?

Najlepszą radą wydają się być konwersacje z lektorem lub rodzimym użytkownikiem języka, czyli tzw. native speakerem. Czasem jednak nie ma na to środków, czasu lub możliwości. Proponuję zatem kilka praktycznych i skutecznych ćwiczeń, które można robić samemu. Są one również doskonałym uzupełnieniem regularnego kursu językowego i praktycznych konwersacji.

• Czytanie na głos w języku obcym – to propozycja dla tych, którzy wiedzą jak wymawiać słowa, które czytają. Czytanie na głos samo w sobie nie nauczy nas mówić, ale jest dobrym ćwiczeniem na rozruszanie aparatu mowy i przyzwyczajenie się do własnego głosu w obcobrzmiącym wydaniu. Najlepiej jest dobierać teksty na własnym poziomie znajomości języka i czytać w miarę możliwości płynnie, niekoniecznie skupiając się na rozumieniu. Kilka minut takiego czytania, to doskonała rozgrzewka przed innymi ćwiczeniami.
• Powtarzanie za lektorem – można powtarzać specjalne nagrania dla uczących się języka, przeznaczone do ćwiczeń wymowy albo oryginalne materiały audio lub audiowizualne, np. fragmenty audycji radiowych, programów, filmów itp. To ćwiczenie rozrusza aparat mowy i poprawi naszą wymowę, co jest istotne, bo mówienie z obcym akcentem jest trudne do zrozumienia i utrudnia komunikację. Nagranie można zatrzymywać lub nie – powtarzając z minimalnym opóźnieniem, niczym echo (tzw. shadowing). Powtarzając można również nagrywać się samemu i porównywać nagranie z oryginałem wyłapując własne błędy i eliminując je w następnych wypowiedziach.
• Nauka słówek i zwrotów od razu w zdaniach i wypowiadanie ich na głos. Nauczenie się tylko formy graficznej słowa nie jest wystarczające. Słów należy się uczyć w kontekście, dzięki czemu łatwiej je zapamiętujemy i łatwiejsze jest ich późniejsze użycie w wypowiedzi. Ucząc się słów można np. grupować je wg jakiegoś kryterium i od razu na głos wykorzystywać je w zdaniach (np. posługując się zestawem wyrazów nazywających meble na głos opisać swoje mieszkanie).
• Rozmowa z samym sobą lub wyimaginowanym rozmówcą – oczywiście na głos, na każdy możliwy temat, który przyjdzie nam do głowy. Tutaj ważne jest, aby nie starać się tłumaczyć, tylko od razu mówić w języku obcym. W naturalnej sytuacji konwersacyjnej tłumaczenie w myślach znacznie utrudnia i spowalnia komunikację. Ćwiczenie to najlepiej jest wykonywać codziennie, w każdej możliwej chwili – podczas sprzątania, prowadzenia samochodu, kąpieli, gotowania itp.
• Mówienie do żywego człowieka – nawet jeśli nas nie rozumie, bo nie zna języka. To jest ćwiczenie dla tych, którzy odczuwają blokadę przed mówieniem. Ćwiczenie polega na tym, że prosimy zaufaną osobę, żeby rozmawiała z nami w obcym języku lub jeśli go nie zna – choć wysłuchiwała naszych opowieści. Chodzi o to, aby oswoić się z sytuacją, gdy drugi człowiek słyszy jak mówimy. Można np. ćwiczyć z domownikiem, choćby po kilka minut każdego dnia w codziennych sytuacjach.

W moim przekonaniu, wykonywanie powyższych ćwiczeń jest ważne od samego początku nauki języka, nawet jeśli na pierwszym etapie jego znajomość ogranicza się do kilku najprostszych zdań. Systematyczne oswajanie się z mówieniem pozwala uniknąć bardzo trudnej sytuacji, gdy znając już język dość dobrze nagle musimy zacząć mówić, choć wcześniej nie ćwiczyliśmy tej sprawności, co często ma miejsce przy niewłaściwej nauce w początkowym stadium. Ponadto systematyczna nauka mówienia już od pierwszych etapów pomaga zapobiec wytworzeniu się blokady.

Na koniec chciałabym podkreślić dwie ważne sprawy:

• po pierwsze: nie zapominajmy, że trening czyni mistrza. Pamiętaj, że dzieci ucząc się mówić zaczynają od sylab, a z czasem dopiero dochodzą do mistrzostwa;
• po drugie: ludzie doceniają, gdy ktoś mówi w ich języku, nawet jeśli popełnia błędy. Przypomnij sobie, jakie to miłe, gdy ktoś przyjeżdża z zagranicy i stara się mówić po polsku, nawet jeśli początkowo nie najlepiej mu to wychodzi. Dlatego zamiast milczeć z powodu obawy przed popełnieniem błędu, mów!

Powodzenia!